Bir eserde görmüştüm. Seçme bir askerî birliğe komutan tayin edilecek. Adaylara imtihanda soruluyor: "Savaşta nefer ve komutan en çok neye dikkat etmeli? Görevlerin aksaması halinde kimler nasıl zarar görür?"

Şu cevabı veren, seçme birliğe komutan olmak şerefi kazanıyor:

"Nefer yakın çevresini iyi görmeli, komutan ise bütünü. Nefer etrafını iyi görmezse kendisini öldürtür; komutan da geneli görmezse, askerlerini öldürtür. Lâzım olan, bütünü iyi gören komutan emrinde, detayları iyi gören askerler." İkisini şöyle birleştirebiliriz: İşini en iyi yapanlar, sorumluluğunu tam bilenler ve ona göre hareket edenler. Liyakatli kişiler.

Bu, sadece seçme birliklerin değil, her sahadaki sıradan kişi ve kurumların bile vasfı... Hattâ hayatta her şeyin. İşte o zaman sağlam nizam kurulmuş olur. Ağaçta tek gövdeye bağlı dallar ve dallardan sarkan meyvalar. Güneş etrafında gezeğenler ve aksamayan sistem misali yaşanabilir dünya. Arı beyi etrafında işçi ve asker arılar ve bu nizamın ürünü bal. Milletin seçtiği sivil otorite. Bu otorite yönetiminde alanını ve haddini bilen kurumlar. Böyle olursa, analar evlâtlarını güven içinde askere gönderebilir, gençler arkadaşlarını "en büyük asker, bizim asker" diye kükreyerek uğurlayabilir. Beşikteki çocuk babasını mışıl mışıl uyuyarak bekleyebilir.

"Peygamber Efendimiz, sahâbîleriyle konuşurken bir bedevî sorar:
-Kıyâmet ne zaman kopacak?
Efendimiz sözlerini kesmeden devam buyururlar. Konuşmalarını bitirince:
-Kıyâmet hakkında soru soran nerede?
-Buradayım, ya Rasûlâllah!
-Emanet zâyî edildiği zaman kıyâmeti bekle!
-Emanet nasıl zâyî olacak?
-Emanet ehil olmayana verildiği zaman kıyâmeti bekle!" (Buhârî)   »Devamı