Âhenk Üstüne
Hızır İrfan Önder

  Sayı: 91 - Ocak / Mart 2017

Tweetle

Âhenk kelimesi uyum anlamına gelmektedir. Edebiyatta ise kelimelerin birbiriyle ses ve anlam bakımından etkileyici bir bütün olması anlamındadır.

Şiirde âhenk; ustaca kullanılan ses akışı, söyleyiş, ritim, ölçü ve her türlü ses benzerliğiyle sağlanır.

Şiirde âhengi sağlayan unsurları şöyle sıralayabiliriz: ölçü, kafiye, redif, aliterasyon, asonans, tekrar, vurgu ve tonlama…

Âhenk, sadece edebiyatta mı gereklidir?

Elbette ki hayır.

Kâinat âhenk üzere yaratılmış, âhenk üzere inşâ edilmiştir.

Kâinattaki bu uyumun bozulması demek, varoluşun sonlanması demektir. Yani hayat biter. Kıyâmet kopar.

Dahası insanın ruhu ile bedeni arasında da bir âhenk olmalıdır. Çünkü rûhun tâlepleri ile nefsin tâleplerini örtüştüremeyen bireylerde çatışma doğar. Çatışma da bireyi gergin, stresli ve kaygılı kılar; huzursuz ve mutsuz eder. O hâlde birey mutlu olabilmek için kendisiyle kavgalı olmamalıdır. Aklı ile gönlü uyumlu olmalıdır.

Özü-sözü, içi-dışı, sözü-eylemi bir olarak yaşamalıdır.

Kısacası âhenk, tabiat ve kâinat için gerekli olduğu kadar hayat için de gereklidir.